Artroza kolana (gonartroza)

Artroza stawu kolanowego (inaczej nazywana gonartrozą) jest dość powszechną chorobą, którą ostatnio stwierdzono nie tylko u osób starszych, ale także u osób młodych.

Patologia jest jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności pacjentów, którzy odmawiają skorzystania z pomocy traumatologa lub ortopedy.

Zastanówmy się, dlaczego u pacjentów rozwija się gonartroza stawu kolanowego, jakie są jej główne objawy, na ile jest niebezpieczna i jak skuteczne jest leczenie postępującej destrukcji stawu kolanowego.

Główne czynniki w pojawieniu się tej patologii

Stawy są stale narażone na znaczne obciążenia. Szczególnie dotknięte są kolana: zmuszone są do wykonywania znacznej pracy fizycznej, dlatego szybko się zużywają. Proces deformacji potęguje fakt, że nogi są zmuszone do udźwignięcia ciężaru ciała.

Fakt ten dodatkowo przyczynia się do tego, że kolana zaczynają się zużywać, a tkanka chrzęstna stawu staje się cieńsza i ulega degradacji.

Następujące przyczyny mogą przyspieszyć proces patologiczny w stawach:

1. Zwiększona masa ciała pacjentów. W całkowitym zniszczeniu stawu następuje znacznie szybciej i intensywniej. Udowodniono, że omawiana choroba u osób otyłych występuje trzykrotnie częściej niż u osób o prawidłowej wadze.
2. Intensywne sporty, dzięki którym stawy są stale kontuzjowane.
3. Częste złamania, wcześniejsze urazy kolana sprawiają, że pacjent od dość młodego wieku zaczyna degenerować procesy chrząstki stawowej.
4. Anomalie w lokalizacji kości - tak zwana deformacja koślawa lub szpotawa.
5. Słaby rozwój aparatu więzadłowego kolana prowadzi do częstych urazów, zwichnięć. Z powodu opisanych urazów u pacjenta rozwija się artroza.
6. Uszkodzenie łąkotki uruchamia degeneracyjny proces destrukcji kolana.
7. Ciągły stres prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia układu mięśniowo-szkieletowego.
8. Zakłócenie procesów metabolicznych w organizmie z powodu braku składników odżywczych i minerałów (kości najbardziej cierpią z powodu braku wapnia).

Ponadto do grupy ryzyka należą następujące osoby:

• wszyscy sportowcy;
• pacjenci, niezależnie od płci, którzy osiągnęli wiek 50 lat;
• kobiety, które rozpoczęły menopauzę;
• pacjenci cierpiący na żylaki;
• osoby z niekorzystną dziedzicznością.

Jakie są stopnie choroby

Omawiana patologia rozwija się stopniowo, bardzo powoli. Na początku może się nie pojawić, a pacjent nie spieszy się z wizytą u lekarza. Niemniej jednak proces patologiczny już się rozpoczął i jeśli nie zostanie zatrzymany na czas, funkcje kończyn dolnych będą stopniowo tracone, co pociąga za sobą początek niepełnosprawności.

Tak więc w klasie 1 pacjent może zauważyć, że noga się męczy, nawet jeśli obciążenie było niewielkie. Widoczne jest pewne ograniczenie ruchomości stawu kolanowego, a podczas ruchu słychać wyraźny chrzęst.

Pojawiają się wyraźne bóle początkowe, gdy dyskomfort nie daje odpoczynku głównie rano. Gdy pacjent „rozproszy się", dyskomfort stopniowo ustępuje, ponownie nasilając się po zajęciach sportowych. Na tym etapie rozwoju choroby nie ma wyraźnej deformacji tkanki kostnej.

W klasie 2 ból się nasila. Z tego powodu chodzenie jest osłabione. Czasami normalne poruszanie się pacjenta staje się prawie niemożliwe, a nawet po niewielkim obciążeniu wymagany jest długi odpoczynek. Gdy szczelina stawowa się zwęża, na kościach rosną osteofity, aw stawie gromadzi się płyn patologiczny.

W klasie 3 ból pojawia się nie tylko podczas pracy, sportu, ale także w stanie całkowitego spoczynku. Deformacja kolana jest bardzo wyraźna, co utrudnia każdy ruch.

Typowe objawy choroby

Należy zwrócić uwagę na ogólne objawy artrozy stawu kolanowego:

1. Ból. Nie pojawia się nagle, jednak niewielki dyskomfort może trwać prawie lata. Silniejszy ból jest spowodowany urazem.
2. Deformacja kolana (zachowuje swój poprzedni kształt).
3. Nagromadzenie płynu w jamie śródstawowej. Gdy jego ilość przekroczy określone wartości, rozwija się tzw. torbiel Bakera. Z tyłu kolana pojawia się ciasny elastyczny przedmiot. Najbardziej zauważalne jest to, gdy staw jest rozciągnięty.
4. Chrupnięcie kolan obserwuje się, jeśli patologia jest w drugim, trzecim etapie. Różni się znacznie od tego, co obserwuje się u zdrowej osoby podczas zginania lub prostowania kolana. Dźwięk jest odczuwany jako ostry i bolesny. Czasami chrupanie przeszkadza w aktywnych ruchach.
5. Zmniejszony normalny zakres ruchu w stawie. Zwykle pacjent nie może się zgiąć, rozprostować dotkniętej nogi. Potrafi go zgiąć pod kątem prostym, dalszym ruchom towarzyszy silny ból.
6. Sztywność kolana występuje głównie w etapach 3. Czasami pacjenci są w stanie chodzić tylko na zgiętych kończynach.
7. Zwiększony ból, gdy zmienia się pogoda.
8. Znaczne ścieńczenie chrząstki. Czasami w zaawansowanych przypadkach odnotowuje się ekspozycję kości. RTG kolana wykazuje znaczną akumulację osteofitów.

Odmiany artrozy

W zależności od pochodzenia artroza jest pierwotna (postępuje jako niezależna choroba) lub wtórna - powikłanie istniejących patologii. W zależności od miejsca lokalizacji patologia jest prawostronna, lewostronna i obustronna.

Na podstawie cech manifestacji rozróżnia się następujące rodzaje choroby.

1. Deformacja artrozy charakteryzuje się przewlekłym przebiegiem, nieodwracalnymi zmianami w stawie.
2. Artroza rzepkowo-udowa rozwija się z powodu długotrwałego intensywnego wysiłku fizycznego.
3. Zapalna artroza występuje z powodu przedłużonego nieleczonego procesu zapalnego w stawach.
4. Artroza dysplastyczna rozwija się z powodu wrodzonych anomalii w budowie stawu kolanowego.
5. Artroza pourazowa pojawia się w wyniku częstych urazów układu mięśniowo-szkieletowego.
6. Artroza metaboliczna występuje z dną moczanową i innymi zaburzeniami metabolicznymi.
7. Poinfekcyjna artroza występuje w wyniku niedostatecznie leczonych patologii zapalnych.
8. Statyczną postać choroby wykrywa się, gdy kolana są stale narażone na zwiększony nacisk.
9. Jeśli przyczyna uszkodzenia kolana nie zostanie ustalona, eksperci mówią o idiopatycznej artrozie.

Cechy leczenia choroby

Na początkowych etapach rozwoju choroby w leczeniu zaangażowany jest reumatolog i traumatolog. Jeśli zaszła za daleko, pacjentka powinna skonsultować się z chirurgiem. Wreszcie w niektórych klinikach jest wąski specjalista zajmujący się chorobami stawów – artrolog.

Zakres działań terapeutycznych zależy od zaawansowania choroby. Jeśli możliwe jest wyeliminowanie przyczyny danej patologii we wczesnych stadiach, można osiągnąć prawie trwałe wyzdrowienie.

Celem każdej terapii jest całkowite wyeliminowanie bólu, przywrócenie zniszczonej chrząstki i zwiększenie zakresu aktywnych ruchów w stawie.

Przebieg leczenia lekami wybiera wyłącznie lekarz. Pacjent nie może sobie ich przepisać, ponieważ może to przyczynić się do dalszego zniszczenia stawu. Główne leki są przepisywane:

1. Niesteroidowe tabletki lub maści przeciwzapalne. Ich działanie ma na celu złagodzenie bólu, stanów zapalnych w dotkniętym obszarze. Czasami można przepisać zastrzyki do jamy stawowej.
2. Produkty poprawiające krążenie krwi w kolanie. Są to środki zwiotczające mięśnie, przeciwskurczowe. Te ostatnie dobrze łagodzą ból.
3. Produkty, które przywracają chrząstkę stawową, poprawiają w niej normalne odżywianie.

Blokada Novocaine pomaga złagodzić ostry ból. Iniekcję można wykonać od zewnątrz lub od wewnątrz stawu. Najprostszą i najbezpieczniejszą metodą jest podawanie leku z zewnątrz. Przy prawidłowej manipulacji ból ustępuje niemal natychmiast.

Maść na bazie silnych NLPZ pomaga również radzić sobie z bólem. Należy pamiętać, że przez długi czas nie należy stosować silnych leków. Każdy lek, nawet najskuteczniejszy, może mieć skutki uboczne i powodować reakcje alergiczne. Oznacza to, że samoleczenie tej poważnej choroby jest kategorycznie zabronione.

Leczenie zachowawcze może być skuteczne pod warunkiem, że choroba nie zaszła zbyt daleko. W przypadku nieodwracalnego uszkodzenia stawu wskazana jest operacja chirurgiczna. Przeprowadzana jest implantacja metalowej protezy.

Jest to obecnie jedyny sposób na przywrócenie ruchomości kolana. Wadami tych operacji są ograniczona żywotność protezy, wysoka cena.

W artroskopii wszystkie zabiegi chirurgiczne wykonuje się poprzez wykonanie mikroskopowych nakłuć stawu. Podczas operacji uszkodzone fragmenty chrząstki, skrzepy itp. są usuwane ze stawu. W trzecim stadium choroby opisany rodzaj interwencji jest nieskuteczny.

Aby zmniejszyć obciążenie, stosuje się osteotomię okołostawową. Wykazano, że należy to zrobić, gdy staw nie jest jeszcze całkowicie zniszczony.

Do odciążenia stawu dotkniętego procesem zwyrodnieniowym stosuje się laski i ortezy.

Czas trwania leczenia choroby zależy od wielu czynników. Przebieg terapii chondroprotektorami może być dość długi - sześć miesięcy lub nawet dłużej, ponieważ ich efekt objawia się dość powoli. Wykwalifikowany pracownik służby zdrowia może określić, jak długo należy przyjmować przepisane leki.

Zastosowanie chondroprotektorów w leczeniu artrozy

Aby złagodzić ból, lekarze przepisują niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ).

Jednak nawet NLPZ nowej generacji nie mogą zapobiec rozprzestrzenianiu się procesu patologicznego. W celu zmniejszenia intensywności zwyrodnień stawów i przywrócenia ich prawidłowej ruchomości coraz częściej stosuje się chondroprotektory.

Nowoczesne leki z tej grupy pomagają odbudować tkankę stawową. Wynika to z zawartości w nich chondroityny. Jest naturalnym składnikiem chrząstki. Stałe przyjmowanie leków z tej grupy pomaga ją przywrócić, poprawić zdrowie.

Mimo bogatej oferty leków, tylko lekarz może określić, który z nich jest odpowiedni dla pacjenta. Wstrzykiwanie chondroprotektorów nie jest pokazywane wszystkim, same leki są rozcieńczane w specjalnych rozpuszczalnikach.

Przyjmowanie suplementów diety jest wskazane, jeśli pacjent przestrzega zasad zbilansowanej diety, przyjmuje inne leki wspomagające stawy.

Rola terapii ruchowej i fizjoterapii w leczeniu gonartrozy

Przy opisanej patologii pacjent jest kategorycznie przeciwwskazany w leżącym stylu życia. Aktywność fizyczna w przypadku każdej choroby układu mięśniowo-szkieletowego jest po prostu konieczna dla wszystkich kategorii pacjentów. Oczywiście musi być dozowany; każde ćwiczenie jest wykonywane wyłącznie pod nadzorem lekarza.

Dla każdego pacjenta traumatolog lub rehabilitant indywidualnie dobiera specjalne ćwiczenia. Nie trzeba myśleć, że różne zestawy zajęć, które można znaleźć w Internecie, będą odpowiadać wszystkim pacjentom bez wyjątku.

Dla jednych mogą być naprawdę przydatne, dla innych wyrządzą wielką krzywdę. Wszystkie obciążenia powinny być delikatne, mające na celu jak najszybsze i najpełniejsze przywrócenie funkcji dotkniętych stawów.

W domu zaleca się wykonanie prostego ćwiczenia: leżąc podnieś nogę, przytrzymaj ją przez kilka minut, a następnie opuść. Jest nieszkodliwy i może być wykonywany nawet przez pacjentów w trzecim stadium choroby. Pod nadzorem lekarza wykonywane są ćwiczenia rozciągające torebkę stawową. Ale jeśli powoduje ból, egzekucję należy natychmiast przerwać.

Fizjoterapeutyczne metody leczenia choroby obejmują:

• masaż (surowo zabrania się robienia tego bez zeznania lekarza);
• terapia manualna (powinna być jak najdelikatniejsza, nie powodować dyskomfortu);
• medyczne leczenie laserowe;
• wpływ na punkty refleksogenne przy użyciu najlepszych igieł;
• leczenie ciepłem lub zimnem (ponownie nie trzeba wykonywać zabiegów termicznych w domu);
• leczenie polem magnetycznym;
• fonoforeza;
• elektroforeza;
• terapia parafinowa;
• leczenie ozokerytem;
• moxibustion z piołunem.

Odżywianie przy gonartrozie

Prawidłowe odżywianie jest podstawą skutecznego leczenia chorób zwyrodnieniowych układu mięśniowo-szkieletowego. Ze względu na niewłaściwie skomponowaną dietę pacjent może przybrać na wadze. Brak witamin, mikroelementów pogarsza przebieg patologii.

Wszystkie osoby z gonartrozą powinny zwiększać w codziennej diecie ilość pokarmów wzbogaconych witaminami i minerałami.

Dietetycy zalecają ścisłe monitorowanie zawartości kalorii w pożywieniu. Poszczenie lub ekstremalne diety są surowo zabronione. Mogą zaszkodzić, masa ciała wzrośnie jeszcze bardziej.

Niezbędne jest, aby śniadanie było zbilansowane. Musisz jeść co najmniej pięć razy dziennie. Do przekąsek zaleca się używać owoców, pieczywa.

Następujące produkty spożywcze i potrawy są wyłączone:

• słodka woda sodowa;
• tłuste posiłki;
• półprodukty;
• przyprawy;
• dania zawierające wzmacniacze smaku i zapachu;
• tłuste mięsa;
• smażone jedzenie;
• Kapusta biała;
• pomidory i papryka;
• pomarańcze, cytryny;
• czekolada;
• banany, winogrona (są bardzo kaloryczne).

Mięso w galarecie i galaretka są przydatne. Zawierają dużą ilość kolagenu, dzięki czemu odbudowuje się kość. Mięso w galarecie jest przygotowywane tak, aby zawierało mniej tłuszczu, więc jego zawartość kalorii zmniejszy się.

Źródłem białka dla osób cierpiących na chorobę zwyrodnieniową stawów mogą być produkty mleczne – sery, twarogi czy kefiry. Bardzo przydatne jest spożywanie roślin strączkowych. Pamiętaj, aby włączyć do diety orzechy.

Konieczne jest przestrzeganie reżimu picia. Pod warunkiem, że nie towarzyszą chorobom nerek, zaleca się spożywanie około 2 litrów wody.

O alternatywnym leczeniu choroby

Należy pamiętać, że tradycyjne metody nie mogą zastąpić skutecznych metod medycyny oficjalnej. Dlatego powinny być stosowane w kompleksowym leczeniu, nie ma innej terapii na tę poważną chorobę.

Aby złagodzić obrzęk kolana, użyj zwykłej sody. Tkanina zwilżona kleikiem sodowym i owinięta wokół kolana. Powyżej, aby wzmocnić efekt termiczny, warto dołączyć plastikową torbę. Przygotowany kompres przechowuj przez całą noc.

Podobny kompres robi się z dodatkiem octu spożywczego. Równolegle z nakładaniem kompresów konieczne jest przyjmowanie tabletek kwasu acetylosalicylowego.

Liście łopianu są bardzo przydatne na kolano. Przed nałożeniem liści wskazane jest nasmarowanie kolana olejem roślinnym. Konieczne jest, aby było kilka warstw liści.

Wszystko to zapakowane w plastikową torbę. Kompresy z liśćmi brzozy wykonuje się w ten sam sposób.

Żółć medyczna dobrze łagodzi stany zapalne, obrzęki i ból. Stosowany jest w postaci okładów rozgrzewających na noc. Żółć praktycznie nie ma skutków ubocznych.

Leczenie miodem przeprowadza się w przypadkach, gdy pacjent nie jest na niego uczulony. Po rozgrzaniu bolącego stawu nakładką grzewczą należy go posmarować miodem i wykonać delikatny masaż. Następnie przymocuj liście łopianu do kolana.

Zapobieganie gonartrozie

Zapobieganie chorobie jest znacznie łatwiejsze niż jej leczenie. Środki zapobiegawcze obejmują:

• wysokiej jakości, zbilansowane odżywianie z wykorzystaniem odpowiedniej ilości białka, witamin i wapnia;
• wykorzenienie złych nawyków;
• walka z nadwagą;
• normalizacja aktywności fizycznej;
• zapobieganie urazom stawów podczas uprawiania sportu lub ciężkiej pracy fizycznej.

Gdy pojawią się pierwsze objawy kłopotów, ważne jest, aby natychmiast udać się do lekarza. Podczas konsultacji klinicznej można dowiedzieć się, który lekarz leczy gonartrozę. Wskazane jest poddanie się kompleksowemu badaniu lekarskiemu w celu ustalenia przyczyny rozwoju choroby.

Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego jest poważną chorobą: jeśli zostanie zignorowana, istnieje ryzyko niepełnosprawności i całkowitego unieruchomienia. Aby temu zapobiec, musisz odpowiednio leczyć dotknięty staw. Wcześnie rozpoczęte środki terapeutyczne przyczyniają się do prawie całkowitej remisji tej patologii, pomagają utrzymać wysoką wydajność, jakość życia.